برات چیست؟

 برات سندی است که طبق آن شخص الف. از شخص ب. تقاضا دارد وجه مقرر را به شخص سوم پرداخت کند.


به طور کلی برات عبارت است از سندی که طبق آن شخص الف. از شخص ب. تقاضا دارد که وجه مقرر را در تاریخ مقرر به شخص ج. یا هر کسی که شخص ج، وجه را به او حواله کرد، پرداخت کند.

طبق این تعریف شخص الف. برات‌دهنده، شخص ب. برات‌گیر و شخص ج. دارنده‌ی برات هستند.

عقیده‌ی کلی بر این است که برات مبتنی بر نوعی حواله است که بر اساس آن شخص الف. که برات را صادر کرده است محیل (حواله دهنده)، شخص ب. محاله‌علیه (کسی که حواله برای او داده شده است) و شخص ج. محتال (طلبکار) هستند.

ممکن است شخص ج. به عنوان دارنده‌ی برات و طلبکار وجه، سند برات را به دیگری واگذار کند؛ و آن دیگری به شخص دیگر و به همین ترتیب سند برات چند دست منتقل شود که در این حالت آن فردی که سند در نهایت در دست او قرار دارد دارنده‌ی ن‌هایی و کلیه‌ی اشخاص ماقبل وی به جز شخص الف. و شخص ب، ظهرنویس هستند؛ یعنی اشخاصی که پشت سند را امضا کرده‌اند تا دست به دست منتقل شود.

کاربرد انواع برات

برات یک نوع بیشتر نیست، ولی کاربرد آن در موارد مختلف باعث شده است که در کنار برات اصلی انواع دیگری از برات نیز مدنظر قرار بگیرد.

 برات رجوعی

برات رجوعی از نظر شکلی با برات اصلی تفاوتی ندارد. منتهی صدور این نوع برات شرایط خاص خود را دارد. به این ترتیب که دارنده‌ی برات اصلی به یکی از مسؤلین برات رجوع می‌کند و وجه برات را مطالبه می‌نماید.

برات سازشی

برات سازشی براتی است که با رضایت براتگیر، بدون آنکه براتگیر به براتکش بدهکار باشد و به منظور کسب اعتبار صادر می‌شود. در مقابل براتکش متعهد می‌شود وجه برات را در سر وعده به براتگیر برساند تا به دارنده پرداخته شود.

برات خارجی

برات ممکن است در یک کشور صادر و در کشور دیگر پرداخت شود. چنین براتی را برات خارجی می‌نامند.

برات بین‌المللی

برات ممکن است در یک کشور صادر و در کشور‌های متعدد دیگر ظهرنویسی یا ضمانت شود. چنین براتی را برات بین‌المللی می‌نامند.