روند افزایشی قیمت آهن ادامه خواهد داشت؟

« محمد آزاد » روز شنبه در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا تصریح کرد: بازار آهن و فولاد کشور از ابتدای امسال تغییر قیمتی خود را داشت و اکنون که به ماه پایانی تابستان وارد شده ایم، انتظار نمی رود تغییرات معناداری در بازار این بخش را داشته باشیم .

** سود اصلی برای تولید کنندگان شمش
رییس این اتحادیه گفت: واقعیت پیشرو در بازار آهن وفولاد گویای آن است که سود اصلی در این بخش برای تولید کنندگان شمش و اسلب فراهم شده و بقیه همسان با این بخش برخورداری نداشتند.
به گفته آزاد، بررسی نرخ ها نشان می دهد که قیمت شمش از خرداد ماه امسال تا کنون ( نرخ رسمی بورس در عرضه امروز ) رشد 70 درصدی دارد .

** نرخ شمش از هرکیلو گرم 1300 تا 1350 به 2150 تومان
این فعال صنفی خاطرنشان ساخت: هرکیلو گرم شمش در خرداد 96 برابر با 13 هزار تا 13 هزار و 500ریال ( یکهزار و 300 تا یکهزار و 350 تومان ) بود، اما نرخ رسمی عرضه شمش در بورس امروز به هرکیلو گرم 21 هزار و 500 ریال ( 2150 تومان) رسید.
وی اضافه کرد: نرخ 9 درصد مالیات برارزش افزوده هم به نرخ بالا اضافه می شود که رقم 23 هزار و 400 ریال ( 2340 تومان ) را نشان خواهد داد و در مجموع ثبت رشد 70 درصدی تحقق پیدا می ککند .

** نرخ میلگرد متناسب با قیمت شمش رشد نیافت
آزاد یادآور شد: تولید کنندگان میلگرد وقتی شمش را هرکیلوگرم 2340 تومان خریداری می کند، میلگرد را باید به نرخ 2600 تومان بفروش برساند، اما بدلیل کشش نداشتن بازار، تولیدات خود را به نرخ 2400 تا 2500 تومان در اختیار مصرف کننده قرار می دهد .

** علائم خروج از رکود مشاهده می شود
رییس اتحادیه یادشده، ضمن تاکید بر وضعیت رکودی در دوره سه سال گذشته، اظهار داشت: اکنون با حرکت بخش ساختمان و فروش واحد های احداثی شرایط بهتری را در بازار مشاهده خواهیم کرد.
وی گفت: افزایش قیمت آهن آلات از اوایل امسال، بیشتر تحت تاثیر بازار جهانی بود و واردات با نرخ های بالا نیز در داخل اثر خود را نشان داد.

** بانک ها نرخ سود را به حمایت از تولید کاهش دهند
آزاد افزود: انتظار تولید کنندگان این است که نظام بانکی برای حمایت از تولید، نرخ سود را کاهش دهد تا به این ترتیب زمینه افت قیمت ها در بازار فراهم شود.
وی گفت: نرخ های سود بانکی، فروشنده را تحت فشار قرار می دهد، او هم ناگزیر با افزایش قیمت ، از مصرف کننده مطالبه می کند که این امر پیامد رونق معاملات را از بین می برد.

** کاهش مصرف موجب رونق صادرات شد
رییس اتحادیه مزبور معتقد است: امروز بدلیل کاهش مصرف داخلی آهن وفولاد ، صادرات فولاد کشور افزایش یافته و چنانچه میزان مصرف آهن وفولاد به سطح سالهای 92- 1391 می رسید، امکان صادرات در این بخش نداشتیم.
وی تصریح کرد: پیش بینی شده امسال میزان صادرات فولاد به بیش از هشت میلیون تن برسد و چنانچه شرایط مساعد باشد، دستیابی به 10 میلیون تن، دور از انتظار نیست.
** برآورد صدور 20 میلیون تنی
به گزارش ایرنا، براساس سند چشم انداز 1404 ظرفیت فولاد رقم 55 میلیون تن پیش بینی شده و برآورد می شود که با تحقق این توان، میزان صادرات هم به حدود 20 میلیون تن برسد.
جمهوری اسلامی ایران اکنون چهاردهمین فولاد ساز جهان محسوب می شود و در افق 1404 با افزایش تولید، دستیابی به جایگاه هفتمین تولید کننده، دور از دسترس نیست.

شرکت فولاد آلیاژی ایران را بهتر تحلیل کنیم

#فولاژ

شرکت فولاد آلیاژی ایران که در سال 95 سود 51ریالی داشت آنرا طی چند مرحله به 132ریال افزایش داد و برای سال 96 نیز سود هر سهم را 140 ریال پیشبینی کرد.

این شرکت فولادی محصولات مهندسی، صنعتی، آلیاژی و ساختمانی دارد و مجموع ظرفیت اسمی آن 420هزار تن است.

فولاژ طرح هایی برای افزایش ظرفیت دارد به شکلی که در طرح یزد یک 700هزار تن بر ظرفیت خود می افزاید به شکلی که در سال 1398 مجموع تولید آن از یک میلیون تن در سال عبور خواهد کرد.

این طرح که هزار میلیارد تومان هزینه برای فولاژ ایجاد می کند در واقع به ازای هر تن ظرفیت نیازمند سرمایه گذاری 1.4میلیون تومانی است در حالی که 220میلیارد تومان سود ناخالص عملیاتی ایجاد می کند و هزینه مالی در سطح 54میلیارد تومان خواهد داشت.

این در حالی است که همکنون سود خالص شرکت 70میلیارد تومان است! جدای از بحث طرح توسعه، فولاژ به لحاظ عملیاتی حرف های زیادی برای گفتن دارد.

این شرکت به عنوان یک صادرکننده محسوب می شود که به دلیل شرایط بازار جهانی با نرخ بسیار نازلی محصول را به فروش می رساند همچنین بر اساس مبانی بنیادی، سود خالص آن به مقدار فروش بسیار حساسیت دارد چون 90درصد سربار آن ثابت است و هزینه سربار آن به اندازه سود خالص است!

این ها نشان می دهد افزایش تولید و بهبود نرخ فروش  قطعا باید به شکل بسیار با اهمیتی سود سال 96 را نسبت به 95 رشد دهد در حالی که سود خالص این دو سال تقریبا برابر فرض شده است اما ...

سود کسب شده در سه ماه نخست سال 95 تنها 4میلیارد تومان و سود بهار سال جاری 13میلیارد تومان است! ضمنا وضعیت نرخ های فروش به نحوی است که قطعا سود تابستان از بهار بهتر است لذا جمیع موارد نشان می دهد که فولاژ در کوتاه مدت مستعد یک تعدیل مثبت با اهمیت است ضمن آنکه در بازه بلند مدت به دلیل اینکه ظرفیت تولید 3برابر می شود قطعا یک گزینه بنیادی است.

تحلیل جامع بنیادی این سهم قابل توصیه است ...

گرانی بیش از پنجاه درصدی شمش آهن

رییس اتحادیه فروشندگان آهن از گرانی یکباره شمش آهن خبر داد و گفت: خرداد ماه سال جاری قیمت هرکیلوگرم شمش آهن یکباره از ۱۳۵۰ تومان به ۲۰۵۰ تومان رسیده است.

محمد آزاد در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: اکنون عده‌ای بر این باورند که آهن گران شده اما اگر قیمت‌های فعلی را با آنچه در سال ۱۳۹۴ وجود داشت مقایسه کنیم متوجه خواهیم شد که در ابتدای سال ۱۳۹۴ قیمت میلگرد، تیرآهن و ... گران‌تر از حال حاضر بود اما در طول سال ۱۳۹۴ به یک باره قیمت محصولات این بخش از ۲۴۰۰ تومان به ۱۲۰۰ تومان رسید که بیشترین علت این موضوع را می‌توان در رکود بازار آهن داخل کشور ارزیابی کرد.

وی ادامه داد: از سوی دیگر مواردی مانند بسته شدن راه‌های صادراتی و پایین آمدن نرخ جهانی آهن فولاد موجب شد که در سال ۱۳۹۵ نیز قیمت‌های هر کیلوگرم آهن و میلگرد رقمی بین ۱۲۰۰ تا ۱۶۰۰ تومان تعیین شود.

رییس اتحادیه فروشندگان آهن بیان کرد: در آن دوران بسیاری از همکاران ما باتوجه به شرایط موجود مجبور به تعطیلی واحدهای خود شدند. بخشی دیگر نیز برای استمرار حیات به سمت صادرات روی آوردند و در آن دوره صادرات توانست تا حدی ما را نجات دهد اما همچنان در سال ۱۳۹۵ حدود ۲۰ کارخانه ما به طور کامل تعطیل شد.

آزاد افزود: با توجه به مجموع این شرایط  و روی آوردن به صادرات در سال گذشته ما بالغ بر ۵.۵ تا شش میلیون تن فولاد به کشورهای مختلف صادر کردیم که در این میان کشورهایی مانند عراق و افغانستان، شیخ‌نشین‌های خلیج‌فارس مانند دبی، قطر، عمان و حتی اندونزی و تایلند به عنوان بازارهای صادراتی ما شناخته شدند و حتی بخشی از محصول ما به کشورهای اروپایی و آلمان نیز صادر شد که با توجه به کیفیت خوب تولید ایرانی در حوزه صادرات امکان خوبی برای  فعالیت وجود داشت چرا که محصولات ما با استانداردهای جهانی و کشورهای مختلف دنیا برابری می‌کرد.

وی ادامه داد: اما در سال جاری نیز از ابتدای سال زمزمه‌هایی مبنی بر افزایش قیمت جهانی مطرح شد و همین موضوع موجب شد قیمت سنگ آهن افزایش پیدا کند. از سوی دیگر با توجه به آنکه فعالان این عرصه با خام‌فروشی مخالف هستند برای ایجاد ارزش افزوده در کالای اولیه تلاش‌های متعددی صورت می‌گیرد.

رییس اتحادیه فروشندگان آهن افزود: اکنون با توجه به افزایشی که در قیمت مواد اولیه ما صورت گرفته و اینکه شمش آهن خرداد ماه کیلویی ۱۳۵۰ تومان بود اما حال قیمت آن به ۲۰۵۰ تومان رسیده و افزایشی ۵۲ درصدی را تجربه کرده، طبیعی است قیمت محصولات ما بالاتر برود. زمانی نیز که قیمت محصول نهایی بالا رود برای رقابت در بازارهای جهانی مشکلات متعدد ایجاد خواهد شد بر همین اساس نیاز بر آن است که قیمت‌ها به حالت تثبیت شده درآید.

آزاد همچنین از تاثیر این موضوع بر قیمت کالاهای دیگر اشاره کرد و گفت: ۵۰ درصد مواد اولیه صنایع مختلفی مانند خودروسازی یا لوازم خانگی از تولیدات آهن ما تامین می‌شود که در صورت افزایش قیمت تمام شده برای محصولات ما قطعا قیمت تمام شده این بخش نیز بی‌تاثیر نخواهد بود. میزان این تاثیر نیز به درصد بهره‌گیری آنها از فلزات مختلف مربوط می‌شود.

آزاد در ادامه صحبت‌های خود یکی دیگر از معضلات صنف متبوع خود را بحث مالیات بر ارزش افزوده دانست و گفت: نسبت به روند دریافت این بخش از مالیات ما از چندین سال قبل اعتراضاتی را مطرح کرده و به طور مرتب پیگیری این موضوع بودیم چرا که لازم است نرخی واقعی برای پرداخت مالیات وجود داشته باشد. از سویی در محاسبه مالیات واحدهای صنف ما نیز مشکلات متعددی در اداره دارایی ایجاد می‌شد که ما در نهایت با پیگیری‌های مختلف انجام شده موفق شدیم شرایطی را ایجاد کنیم که مالیات این صنف به نسبت معاملات آنها صورت گیرد و بدین ترتیب به نوعی ۹۴ درصد اعتبار خرید برای فعالان این صنف در نظر گرفته شد و بدین ترتیب این رقم معاف از مالیات بوده و به شش درصد مابقی مالیات تعلق می‌گیرد.

وی در پایان اظهار امیدواری کرد که این شرایط در نهایت موجب شود واحدهایی که در این حوزه طی سال‌های گذشته به تعطیلی رسیده‌اند بار دیگر فعالیت‌های خود را آغاز کنند.

تنوع در بیزینس روشی برای رسیدن به موفقیت بیشتر

تصور کنید محصولی مشخص، مثل یک مدل کیف چرمی تولید می‌کنید و با انتخاب رنگ‌ها متنوع توانسته‌اید تا حدی سلیقه‌های مختلف را پوشش دهید. فرض کنید کار شما می‌گیرد و محصولتان با استقبال مواجه می‌شود. بعد از این مرحله چه کار می‌کنید؟ ممکن است مدل‌های مختلفی از کیف دستی تولید کنید. بازار از محصول شما استقبال می‌کند و شما باز هم به فکر توسعه کسب‌وکار خود می‌افتید. این‌بار ممکن است به تولید کیف پول، کیف کوله و کیف کمری بپردازید. شاید بعدها کمربند، کفش و لباس هم عرضه کنید. اما چقدر احتمال دارد که محصول بعدی شما میز تلویزیون باشد؟ به همین کاری که شما برای توسعه کسب‌وکار خود می‌کنید متنوع‌سازی (diversification) می‌گویند. روش‌های مختلفی برای متنوع‌سازی وجود دارد. روش‌هایی که توضیح می‌دهد آیا محصول بعدی شرکت شما می‌تواند میز تلویزیون باشد، یا خیر؟

اهداف متنوع‌سازی

متنوع‌سازی مدلی است برای توسعه یک شرکت با ارائه محصولات و خدمات متنوع. وقتی شما فقط یک محصول، مثل انواع و اقسام کیف‌های کوله تولید می‌کنید، دیر یا زود متوجه می‌شوید که به یک حد اشباع (saturation) رسیده‌اید. در این حالت با یک سرمایه‌گذاری زیاد، تنها می‌توانید به میزانی اندک بازار خود را توسعه دهید. اما در یک بازار جدید، مثل بازار کفش، با همان مقدار سرمایه‌گذاری می‌توانید سود قابل توجهی کسب کنید.
کیف تولید چرم بازار متنوع

هر تولیدکننده به مرور درمی‌یابد که برای رشد باید کالاهایی متنوع تولید کند.

از طرف دیگر متنوع‌سازی می‌تواند ریسک‌ را کنترل کند. بازارهایی وجود دارند که رفتارهای متضاد دارند. یعنی اگر بازار یک محصول خراب شود، محصول دیگری یافت می‌شود که بازار بهتری پیدا کند.

علاوه بر توسعه سرمایه‌گذاری یا کنترل ریسک، افزایش بازده سرمایه‌گذاری از دیگر انگیزه‌های متنوع‌سازی است.

علاوه بر توسعه سرمایه‌گذاری یا کنترل ریسک، افزایش بازده سرمایه‌گذاری از دیگر انگیزه‌های متنوع‌سازی است. در این حالت ممکن است بازارهای متفاوتی که به سراغ آن‌ها می‌روید شباهتی به هم نداشته باشند، اما انتظار سود، شما را به سمت آن‌ها جذب کند.
متنوع‌سازی افقی، ساختن یک امپراتوری

در متنوع‌سازی افقی (Horizontal Diversification) یک شرکت با خرید شرکت‌های رقیب سعی می‌کند سهم خود از بازار را گسترش دهد. مثلا ممکن است بعد از مدتی به جای آن‌که میز تلویزیون عرضه کنید، شرکت‌های دیگری را بخرید که کیف چرمی تولید می‌کنند. در این صورت برنده قطعی رقابت بازار کیف، شما خواهید بود. مهم نیست مشتری‌ها از چه برندی خرید کنند، چون تمام برندها متعلق به شما است.

لوکساتیکا (Luxottica) یکی از بهترین مثال‌ها برای متنوع‌سازی افقی است. نام تجاری ری‌-بن (Ray-Ban) از معروف‌ترین نام‌های تجاری است که لوکساتیکا از آن استفاده می‌کند. اما اگر شما عینکی با مارک جیورجیو آرمانی، باربری، ورساچه، دی‌اندجی یا شنل بخرید، باز هم از لوکساتیکا خرید کرده‌اید. تقریبا هیچ شرکتی در دنیا به غیر از لوکساتیکا عینک تولید نمی‌کند!
عینک تولید آفتابی متنوع‌سازی سرمایه گذاری برند

لوکساتیکا تقریبا تمام تولید و عرضه عینک دنیا را در اختیار دارد.

فولکس: خودروی محبوب همه

شاید شما طرفدار پورشه باشید. یا شاید لامبورگینی را ترجیح بدهید. شاید بخواهید سریع‌تر از این باشید و به سراغ بوگاتی بروید. شاید انتخابی لوکس مثل بنتلی بیشتر با روحیات شما هم‌خوانی داشته باشد. شاید یک آئودی باوقار انتخاب کنید. کسی چه می‌داند؟ حتی شاید فولکس بیتل بیشتر به سن و سال شما بخورد. فرقی نمی‌کند. انتخاب شما هر کدام از این‌ها که باشد، در هر صورت شما از شرکت فولکس‌واگن خرید کرده‌اید.
متنوع‌سازی عمودی، کیفیت عالی با قیمتی باورنکردنی

بار دیگر خود را در مسیر توسعه یک شرکت ساخت کیف تصور کنید. برای توسعه لازم نیست تمام برندهای چرم کشور را بخرید. یک راه دیگر این است که شما چرم مورد نیاز خود را تولید کنید. به این ترتیب می‌توانید از کیفیت مواد اولیه خود اطمینان حاصل کنید. همچنین دیگر لازم نیست بخشی از سود خود را با شرکت‌های چرم‌سازی شریک شوید. می‌توانید قیمت را کاهش دهید، یا حاشیه سود خود را بیشتر کنید.

شاید بعد از مدتی به فکر پرورش گاو بیفتید. به این ترتیب با کنترل نژاد، تغذیه و فعالیت بدنی گاو، کیفیت محصول خود را بالا می‌برید، در حالی که هزینه‌های شما کم می‌شود.

شاید به این فکر بیفتید که خودتان محصولات‌ نهایی را در فروشگاه‌های زنجیره‌ای خود بفروشید. یک سیستم تحویل کالا، فروشگاه دیجیتال، عرضه واکس و حتی خدمات تعمیر چرم می‌تواند مسیرهایی برای توسعه شرکت شما باشد.

با متنوع‌سازی عمودی (Vertical Diversification) به تمام سود، از جریان بالادست یعنی تولید مواد اولیه (upstream) تا جریان پایین‌دست یعنی خرده‌فروشی (Downstream) خواهید رسید. علاوه بر این می‌توانید کیفیت محصول را از نقطه آغاز تا رسیدن به دست مشتری نهایی تضمین کنید. لوکساتیکا علاوه بر تمام برندهای تولید عینک، فروشگاه‌های بزرگ عرضه (جریان پایین‌دست) و چند تولیدکننده عدسی (جریان بالادست) را هم در اختیار دارد.
انواع ادغام‌های عمودی

در بیشتر موارد به جای آن که یک شرکت کیف‌سازی، تاسیسات تولید چرم را از ابتدا ایجاد کند، تامین کننده مواد اولیه خود را می‌خرد. به این ترتیب این دو شرکت با هم ادغام می‌شوند.

به حالتی که یک شرکت، تامین‌کنندگان مواد اولیه (جریان بالادست) را در اختیار می‌گیرد، ادغام عمودی رو به عقب (Backward Vertical Integration) می‌گویند. مثل وقتی که یک شرکت خودروسازی، فولاد، لاستیک و شیشه را خودش تولید می‌کند.

به وضعیتی که یک شرکت عرضه نهایی در سمت خریداران (جریان پایین‌دست) را در دست می‌گیرد، ادغام عمودی رو به جلو (Forward Vertical Integration) می‌گویند. مثل وقتی که یک شرکت خودروسازی، خودش محصولات خود را می‌فروشد.

با متنوع‌سازی عمودی می‌توانید کیفیت محصول را از نقطه آغاز تا رسیدن به دست مشتری نهایی تضمین کنید.

وقتی یک شرکت هر دو جریان را در اختیار می‌گیرد، ادغام عمودی متعادل (balanced vertical integration) رخ می‌دهد.
متنوع‌سازی متمرکز، پاسخی به نیازهای مشتری

یکی دیگر از روش‌های متنوع‌سازی، متنوع‌سازی متمرکز یا غلیظ (Concentric Diversification) است. وقتی یک شرکت پنیرسازی دست به تولید هزاران مدل پنیر مختلف می‌زند، مدل متنوع‌سازی متمرکز را پیش گرفته است.

دقیقا وقتی شرکت تولید کیف شما به فکر تولید انواع مختلفی از کیف افتاد، از همین روش پیروی کرد. متنوع‌سازی متمرکز بیشتر برای توسعه بنگاه‌ها و شرکت‌های کوچک به کار گرفته می‌شود. معمولا شرکت‌های بزرگ پیش‌تر از مرحله متنوع‌سازی متمرکز عبور کرده‌اند.

البته هستند شرکت‌هایی که به شکل متمرکز تنوع محصولات خود را بالا نمی‌برند. اپل بیش از دو مدل تلفن همراه عرضه نمی‌کند. در حالی که سامسونگ هر سال طیف متنوعی از محصولات را به بازار می‌فرستد.
متنوع‌سازی ناهمگن

یک شیوه دیگر متنوع‌سازی، متنوع‌سازی ناهمگن (Heterogeneous diversification) است. در این حالت محصولات متفاوتی که یک شرکت تولید می‌کند ارتباطی با هم ندارند.

شرکت میتسوبیشی محصولاتی مثل خودرو، لوازم الکترونیکی، املاک و مستقلات، ماشین‌آلات سنگین، محصولات شیمیایی، بیمه، نفت و گاز، کشتی، فولاد و نوشابه تولید می‌کند. کشف یک الگوی ارتباطی بین این محصولات بسیار دشوار است.

اما همیشه متنوع‌سازی ناهمگن به این اندازه پیچیده نیست و می‌شود یک عنصر مشترک بین این محصولات کشف کرد.
محصول متفاوت، مشتری مشترک

این روش متنوع‌سازی طیف مشترکی از مصرف‌کنندگان را هدف می‌گیرد. محصولات کودک از کفش کودک تا شیشه‌شیر، محصولات کوهنوردی از کفش کوه تا چراغ‌قوه و خدمات سالمندان از سرگرمی تا یادآور هوشمند دارو در این گروه قرار می‌‌گیرند.
کالا کودک بچه خیابان بهار متنوع اقتصاد سرمایه‌گذاری

بازارهدف مشترک می‌تواند کالاهای متنوع را در کنار هم قرار دهد.
محصول متفاوت، اهداف مشترک

در این شیوه از متنوع‌سازی، شرکت یک هدف مشترک را دنبال می‌کند. ممکن است یک شرکت دست به تولید هر چیزی که با آموزش مربوط است بزند. از کتاب‌های کمک‌آموزشی گرفته تا تلسکوپ و لوازم‌التحریر. این محصولات متنوع و متفاوت هستند، اما هدفی مشترک، همه آن‌ها را کنار هم قرار می‌دهد.
محصول متفاوت، محل عرضه مشترک

محل عرضه نیز می‌تواند به مسیر متنوع‌سازی جهت بدهد. شاید یک شرکت دست به تولید تمام محصولاتی بزند که در سوپرمارکت‌ها عرضه می‌شود. شاید هات‌داگ، مایونز و کنجد محصولاتی کاملا متفاوت باشند، اما محل عرضه همه آن‌ها در رستوران‌های فست‌فود است.
محصول متفاوت، اما مکمل

یک روش متنوع‌سازی تولید کالاهای متفاوتی است که همدیگر را تکمیل می‌کنند. کنسول بازی و بازی‌های ویدیویی مکمل یکدیگر هستند. شرکت سونی هر دو محصول را تولید می‌کند. چای و قند، آی‌پاد و موسیقی، کامپیوتر و نرم‌افزار، مثال‌هایی از کالاهای مکمل هستند. این روش هزینه تبلیغ را کم می‌کند.

وقتی مردم پلی‌استیشن می‌خرند، بازار محصولات مکمل مثل عینک واقعیت مجازی، بازی‌های ویدیویی، دسته‌های کنترل و هدفون هم رونق می‌گیرد.
آیفون 7 موسیقی اپل موزیک چای قند کالای مکمل اقتصاد متنوع

موسیقی و آی‌فون یا قند و چای کالاهای مکمل هستند.
محصول متفاوت، بازار متضاد

رفتار بازار بعضی از محصولات با هم تضاد دارد. وقتی قیمت دلار زیاد شود، سود شرکت‌هایی که به واردات وابسته‌اند کم می‌شود. به خاطر چسبندگی قیمت، شرکت به سادگی نمی‌تواند با تغییر آنی قیمت این مشکل را حل کند. در مقابل اگر قیمت دلار کاهش پیدا کند، شرکت‌هایی که به صادرات متکی هستند ضرری موقتی خواهند کرد.

اگر یک شرکت دو محصول متفاوت تولید کند که به تغییر ارز واکنشی متفاوت نشان می‌دهند، می‌تواند ریسک نوسان قیمت ارز را کم کند. برای مثال پسته و زعفران در مقایسه با قهوه و کاکائو به تغییر ارز واکنشی متفاوت می‌دهند.
مدل مختلط

ممکن است محصولات متفاوت یک شرکت ارتباطی با هم نداشته باشند. بازارهای سودآور باعث شده است که شرکت به سمت صنایع مختلف جذب شود. ریسک سرمایه‌گذاری بر روی این شرکت‌ها معمولا کم است. اما تشخیص مقدار سود و زیان و در نتیجه تحلیل آن‌ها آسان نیست. میتسوبیشی از مثال‌های مهم شرکت‌های کنگلومرا یا مختلط (conglomerate diversification) است.

ممکن است محصولات متفاوت یک شرکت ارتباطی با هم نداشته باشند. میتسوبیشی از مثال‌های مهم شرکت‌های کنگلومرا یا مختلط است.

در مدل مختلط با این که محصولات کاملا بی‌ارتباط به نظر می‌رسند، کم‌کم یک هم‌افزایی بین محصولات مختلف کشف می‌شود: نوشابه و کشتی ربطی به هم ندارند، اما نوشابه‌های میتسوبیشی با کشتی‌های ساخت همین شرکت صادر می‌شوند.
متنوع‌سازی سازمانی

یک روش دیگر متنوع‌سازی سازمانی (Corporate Diversification) است. در این حالت یک شرکت با هدف توسعه به متنوع‌سازی محصولات نمی‌پردازد، بلکه شرکت از ابتدا به نیت ورود به بازارهای مختلف تشکیل می‌شود.

این شرکت‌ها بازارهایی با سود قطعی را شناسایی می‌کنند و سرمایه خود را به سمت آن‌ها می‌فرستند. برای این سازمان‌ها مهم نیست که مورد سرمایه‌گذاری صنعت فولاد است یا محصولات خوراکی. بازدهی بالا تنها وجه مشترک این انتخاب‌ها است.

این شرکت‌ها معمولا به یک صنعت وفادار نیستند و با شناسایی سود بیشتر به سادگی مورد سرمایه‌گذاری خود را تغییر می‌دهند.
متنوع‌سازی ترکیبی

در دنیای واقعی شرکت‌ها از یک مدل خاص پیروی نمی‌کنند و ترکیبی از روش‌های متنوع‌سازی را پیش می‌گیرند. وقتی مایکروسافت علاوه بر تولید سیستم‌عامل ویندوز به تولید تلفن هوشمند و لپ‌تاپ می‌پردازد، از روش متنوع‌سازی عمودی پیروی می‌کند.
مایکروسافت گوشی ویندوز محصول متنوع متنوع‌سازی سرمایه‌گذاری

شرکت مایکروسافت از روش‌های مختلف متنوع‌سازی استفاده می‌کند.

اما همین شرکت با تولید چند مدل مختلف گوشی، تنوع متمرکز خود را بالا می‌برد. تولید دایره‌المعارف، ماوس و کیبورد یک متنوع‌سازی ناهمگن با هدف مشترک است. در مقابل، خرید رقبا متنوع‌سازی افقی است. به این ترتیب می‌توانیم در شرکت مایکروسافت الگوهای متفاوتی از توسعه را پیدا کنیم.
کدام مدل متنوع‌سازی بهتر است؟

برای پیگیری یک مدل متنوع‌سازی لازم نیست حتما شرکتی چند میلیون دلاری داشته باشید. در سرمایه‌گذاری شخصی یا توسعه کسب‌وکارهای کوچک هم می‌توانید روش‌های متنوع‌سازی را پیش بگیرید و به اصطلاح تمام تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نگذارید.

در سرمایه‌گذاری شخصی یا توسعه کسب‌وکارهای کوچک هم می‌توانید روش‌های متنوع‌سازی را پیش بگیرید.

این که کدام مدل برای توسعه بهتر است، به سلیقه شخصی شما باز می‌گردد. برای نمونه سرمایه‌گذاری مثل وارن‌ بافت (warren Buffett) به مواردی جذب می‌شود که هزینه کم، سود زیاد و مشتریانی وفادار داشته باشند. برای او شرکت کوکاکولا یا صنعت دخانیات جذاب است. او می‌گوید: «به شما می‌گویم چرا به صنعت دخانیات علاقه‌ دارم. تولید یک بسته سیگار یک پنی هزینه دارد و می‌شود آن را به قیمت یک دلار فروخت. این محصول اعتیاد‌آور است و وفاداری مشتری به برند باورنکردنی است.»

سرمایه‌گذاری مثل جف بیزوس (Jeff Bezos) می‌تواند جذابیت بازار سیگار را درک کند. اما بعید است که شرکت آمازون بخواهد «سیگار برای کتاب‌خوان‌ها» تولید کند. متنوع‌سازی متمرکز کتاب‌های عرضه‌شده در آمازون یا متنوع‌سازی ناهمگن در تولید کتاب‌خوان Kindle و تولید برنامه تلویزیونی Grand Tour روش ترکیبی بیزوس برای توسعه است.
بررسی موردی: علی انصاری و محمد جابریان

تمام مثال‌هایی که تا اینجا زدیم، مثال‌های خارجی بودند. برای مطالعه موردی دو نفر از سرمایه‌گذارهای ایرانی را انتخاب می‌کنیم و می‌کوشیم که الگوی توسعه سرمایه‌گذاری آن‌ها را بیابیم.

نام محمد جابریان با صنعت فولاد گره خورده است. مالکیت ذوب‌آهن خرمشهر و تلاش برای خرید فولاد خوزستان نشان می‌دهد که او تمایلی به متنوع‌سازی ناهمگن ندارد. مدل توسعه سرمایه‌گذاری جابریان از دو الگوی متنوع‌سازی عمودی متعادل (از معدن‌کاری تا فروش) و متنوع‌سازی افقی (خرید رقبا) پیروی می‌کند.

در مقابل علی انصاری از مهم‌ترین نماد‌های متنوع‌سازی ناهمگن در ایران است. بازار مبل، بازار موبایل، بیمه رازی، بانک آینده، ایران‌مال و تشک خوش‌خواب بازارهایی ناهمگن دارند. درست مثل میتسوبیشی، کشف ارتباط بین این سرمایه‌گذاری‌ها آسان نیست. به همین دلیل می‌توانیم مدل سرمایه‌گذاری علی انصاری را از نوع مختلط بدانیم.

سرمایه‌گذارانی مانند انصاری به سادگی می‌توانند در بین بازارهای مختلف حرکت کنند. او در سال ۱۳۷۲ مجتمعی بزرگ برای عرضه آهن به نام مجتمع بهاران ۱ و ۲ ساخت. امروز پروژه عظیم ایران‌مال را در دست دارد. در این مجموعه خدماتی متنوع مثل بازارهای سنتی، فروشگاه‌های گوناگون، هتل، رستوران، سینما، مجتمع ورزشی و غیره ارائه می‌شود. مفهوم «مال» به طور عمومی مثالی از «عرضه متنوع متمرکز» است.

«مراکز توزیع مدرن» را می‌توانیم به عنوان یکی از قالب‌های سرمایه‌گذاری‌های او بدانیم. توزیع تلفن‌همراه، فولاد یا مبل.
تاثیرهای مثبت مدل مختلط

جابریان می‌تواند در صنعت خود متخصص شود و بخش‌های مختلف صنعت را به خوبی بشناسد. تخصص از مهم‌ترین ویژگی‌های متنوع‌سازی عمودی است. اما به دلیل کم‌تر شدن داد‌وستدهای کسب‌وکار به کسب‌وکار (B2B) اضافه رفاهی که نصیب جامعه می‌شود، کاهش خواهد یافت.

برخلاف چیزی که به نظر می‌رسد، مدل مختلط آثار مثبت زیادی دارد. یکی از نتایج بی‌نظیر مدل توسعه مختلط، تاثیر این شیوه بر اشتغال است. به دلیل تفاوت‌های عمده بازارهای ناهمگن، بیشترین تولید شغل در این مدل توسعه رخ می‌دهد. این اثر مثبت تنها نصیب جامعه نمی‌شود و سرمایه‌گذار هم از در اختیار داشتن تخصص‌های مختلف سود می‌برد. از طرف دیگر در مدل مختلط به خاطر گسترش تجارت‌های B2B منفعت کلی که با جامعه می‌رسد، بیشتر می‌شود.

هم‌افزایی‌های میان صنایع متنوع جالب توجه است. در اختیار داشتن یک بانک، یک شرکت بیمه و مرکز فروش کالاهایی گران‌قیمت مثل تلفن‌همراه، می‌تواند هم‌افزایی بی‌نظیری ایجاد کند.
سختی‌ها و سادگی‌ها

ریسک سرمایه‌گذاری مختلط پایین است. همه خبر ضرر شدید جابریان در بازار سهام را شنیدند. به همان اندازه جابریان سودهای قابل توجهی هم به دست می‌آورد. به قول جابریان: «یک جیب تاجر برای سود است و جیب دیگرش برای ضرر.»

در مقابل کم‌تر از ضررهای علی انصاری چیزی می‌شنویم. رشد این سرمایه‌گذاری آهسته و پیوسته است. مدیریت سبد متنوعی از کسب‌وکارهای گوناگون ساده نیست، اما توسعه سرمایه‌گذاری برای انصاری راحت‌تر خواهد بود.

مدل توسعه مختلط ایراداتی هم دارد. در این شیوه، تحلیل سودها و زیان‌ها دشوار است. حتی خود سرمایه‌گذار هم به سختی می‌تواند تمام جریان‌های نقدی ورودی و خروجی را به دقت مشخص کند.

به دلیل دشواری تحلیل، ممکن است شرکت‌های مختلط در جذب سرمایه جمعی (مثلا عرضه سهام شرکت در بورس) چندان موفق نباشند. اما به دلیل حضور در صنایع مختلف، پیدا کردن چند سرمایه‌گذار با سرمایه‌های بزرگ برایشان ساده‌تر است.

به این ترتیب است که سرمایه‌گذاران با روحیه‌های متفاوت، جذب مدل‌های مختلف متنوع‌سازی می‌شوند.

نگاهی به شرکت فولاد هرمزگان جنوب

#هرمز

شرکت  فولاد هرمزگان جنوب سود 82 ریالی خود را در گزارش 3 ماهه به 94ریال افزایش داده است. بر طبق این گزارش عمده دلیل تعدیل مثبت این شرکت کاهش هزینه مالی از رقم 1135میلیارد ریال به 999میلیارد ریال است.

این شرکت پیشبینی کرده است که 1.4میلیون تن اسلب با نرخ 13.65میلیون ریال به فروش برساند که در سه ماهه 24.2درصد آن را به فروش رسانده اما نرخ واقعی 15.52 میلیون ریال بوده است ضمنا نرخ واقعی خرداد 15.7میلیون ریال بوده و همکنون نرخ جهانی بیش از 16میلیون ریال در هر تن است.

با فرض تداوم نرخ سه ماه نخست فروش 1400میلیارد ریال افزایش می یابد اما بهای خرید مواد نیز رشد 750میلیارد ریالی خواهند داشت لذا می توان گفت سود خالص می تواند از به مرز 140ریال در هر سهم برسد اما نکته اصلی این است که به جز نرخ ها، ترکیب بهای تمام شده و مواد مصرفی به گونه ای است که می تواند حاشیه سود ناخالص را به 17درصد برساند.

اگر فرض کنیم نرخ های فروش در سطح فعلی و ترکیب بهای تمام شده نیز به شکل سه ماه نخست باقی بماند، سود خالص می تواند تا دوبرابر افزایش یابد و به نوعی باید گفت زیان انباشته 2743میلیارد ریالی شرکت در سال جاری به صفر برسد.